NHÀ MÀNG TRỒNG DƯA LƯỚI - QUY TRÌNH TRỒNG DƯA LƯỚI ĐẠT NĂNG SUẤT CAO

Giới thiệu về mô hình nhà màng trồng dưa lưới

Nhà màng trồng dưa lưới là mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, được thiết kế để kiểm soát tối ưu các yếu tố môi trường như nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, gió và côn trùng. Trong nhà màng, dưa lưới được trồng bằng giá thể sạch và tưới dinh dưỡng qua hệ thống nhỏ giọt tự động, giúp cây sinh trưởng đồng đều, ít sâu bệnh và cho năng suất vượt trội so với phương pháp trồng truyền thống.

Dưa lưới (Cucumis melo L.) là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, được ưa chuộng vì hương vị ngọt thanh, thịt giòn và giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, cây dưa lưới rất “khó tính”, dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết, côn trùng và nấm bệnh. Chính vì vậy, mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng được xem là giải pháp hiệu quả, giúp người nông dân kiểm soát môi trường trồng, rút ngắn thời gian sinh trưởng, đồng thời nâng cao chất lượng trái và hiệu quả kinh tế.

Cấu tạo cơ bản của nhà màng trồng dưa lưới

Một nhà màng đạt chuẩn để trồng dưa lưới cần có thiết kế chắc chắn, thông thoáng và cách nhiệt tốt. Các thành phần chính gồm:

• Khung nhà: Dùng sắt hộp mạ kẽm hoặc thép chịu lực, cao khoảng 3-3,5 m, đảm bảo thông thoáng và thuận tiện chăm sóc.
• Màng PE che phủ: Độ dày 150 micron, có khả năng chống tia UV, hạn chế mưa và gió mạnh.
• Lưới chắn côn trùng: Lưới 25 mesh công nghệ Nhật Bản giúp ngăn sâu bệnh nhưng vẫn đảm bảo lưu thông không khí.
• Hệ thống tưới nhỏ giọt: Cấp nước và dinh dưỡng chính xác đến từng gốc cây, tiết kiệm nước và phân bón.
• Hệ thống thoát nước và thông gió: Giúp cân bằng nhiệt độ, tránh ngập úng, tạo điều kiện lý tưởng cho cây phát triển.

Nhờ cấu trúc này, nhà màng tạo ra môi trường sinh trưởng ổn định, giảm 70-90% sâu bệnh, từ đó giúp trái dưa lưới phát triển đồng đều, đạt độ ngọt cao và mẫu mã đẹp.

Lựa chọn giống dưa lưới phù hợp

Để trồng dưa lưới đạt năng suất cao, khâu lựa chọn giống rất quan trọng. Một số giống dưa lưới được trồng phổ biến trong nhà màng tại Việt Nam gồm:

Giống dưa lưới TL3, TL5 (Việt Nam): Năng suất ổn định, thời gian thu hoạch 70-75 ngày, trọng lượng trung bình 1,5-2 kg/trái.

Giống dưa lưới Nhật Bản (Ruột cam, ruột xanh): Vỏ lưới dày, ruột giòn ngọt, giá trị thương phẩm cao.

Giống dưa lưới Hana, Kim Cô Nương (Thái Lan): Chống chịu sâu bệnh tốt, phù hợp khí hậu miền Nam.

Giống Taki, Melon Hàn Quốc: Cho trái đồng đều, độ đường 14 -16 Brix, hương thơm đậm.

Tiêu chí chọn giống cần dựa vào:

• Thời gian sinh trưởng ngắn (65-75 ngày).
• Tỉ lệ đậu trái cao.
• Phù hợp điều kiện khí hậu vùng trồng.
• Có khả năng chống chịu bệnh héo rũ, sương mai và phấn trắng.

Chuẩn bị giá thể và chậu trồng

Trong nhà màng, dưa lưới thường được trồng trong túi hoặc chậu giá thể để dễ kiểm soát dinh dưỡng và thoát nước.

Thành phần giá thể:

• 50% xơ dừa đã xử lý chát.
• 30% trấu hun.
• 20% than bùn hoặc mụn dừa mịn.

Giá thể cần được phơi nắng 7-10 ngày, xử lý vôi (2 kg vôi/100 kg giá thể) và trộn đều trước khi đóng túi.

Kích thước túi trồng:

• Cao 30 cm, đường kính 25 cm, đáy đục 3-5 lỗ thoát nước.
• Mỗi túi trồng 1 cây, cách nhau 40-45 cm, hàng cách hàng 80-90 cm.

Việc trồng bằng giá thể giúp hạn chế nấm bệnh trong đất, điều chỉnh độ ẩm dễ dàng và đảm bảo bộ rễ phát triển tốt.

Gieo hạt và ươm cây con

Bước 1: Ngâm hạt giống
Ngâm hạt giống trong nước ấm (2 sôi + 3 lạnh) ở 55°C trong 2–3 giờ, sau đó ủ trong khăn ẩm khoảng 36-48 giờ đến khi hạt nứt nanh.

Bước 2: Ủ và gieo hạt
Gieo vào bầu ươm có giá thể tơi xốp (xơ dừa + tro trấu + phân trùn quế), mỗi bầu 1 hạt. Sau 3-5 ngày hạt nảy mầm.

Bước 3: Chăm sóc cây con
Giữ ẩm đều, đặt khay ươm trong khu vực có mái che sáng nhẹ, nhiệt độ 25-30°C. Sau 8-10 ngày, cây có 2 lá thật thì chọn cây khỏe để trồng.

Bước 4: Cấy cây vào nhà màng
Trồng cây con vào túi giá thể, cố định nhẹ gốc. Sau khi trồng, tưới đẫm lần đầu bằng nước sạch hoặc dung dịch Rooter để kích rễ.

Quy trình chăm sóc dưa lưới trong nhà màng

Tưới nước và bón phân

Dưa lưới cần lượng nước ổn định, tránh khô hạn hoặc úng. Hệ thống tưới nhỏ giọt là giải pháp tối ưu, giúp phân phối nước đều và tiết kiệm đến 50% lượng nước so với tưới thủ công.

Giai đoạn sinh trưởng:

• 0-15 ngày: Tưới 1-2 lần/ngày, dung dịch loãng (EC 1.0-1.5).
• 15-35 ngày: Tăng EC lên 1.5–2.0, tập trung bổ sung NPK và canxi.
• 35-55 ngày (ra hoa, đậu trái): Tưới dinh dưỡng nhiều kali (EC 2.0-2.5).
• 55 ngày trở đi: Giảm tưới để tăng độ ngọt, EC khoảng 2.8.

Tỉa nhánh và tạo hình cây

Khi cây có 8-10 lá thật, tiến hành bấm ngọn chính để cây ra nhánh phụ khỏe mạnh. Giữ lại 1 nhánh chính leo giàn, các nhánh phụ khác tỉa bỏ.

Cây dưa được buộc dây nilon mềm theo chiều thẳng đứng, giúp cây phát triển đều, không đổ ngã. Khi cây ra hoa, nên giữ lại 1-2 trái khỏe nhất/cây để tập trung dinh dưỡng.

Thụ phấn và chọn trái

Nếu dùng giống dưa đơn tính, cần thụ phấn thủ công bằng cách lấy phấn hoa đực chấm vào nhụy hoa cái vào buổi sáng (7-9 giờ).
Sau 5-7 ngày, trái đậu ổn định, chọn 1 trái đẹp, tròn đều, nằm ở vị trí lá thứ 10-12 để nuôi chính.

Kiểm soát sâu bệnh

Nhờ nhà màng kín nên sâu bệnh ít xuất hiện, tuy nhiên vẫn cần phòng các bệnh thường gặp:

• Bệnh phấn trắng: Phun Nano bạc hoặc chế phẩm sinh học Trichoderma.
• Bệnh héo rũ: Dùng chế phẩm EM hoặc nấm đối kháng Pseudomonas.
• Rệp, bọ trĩ: Dùng bẫy dính vàng, phun tinh dầu neem hoặc dịch tỏi gừng.

Tuyệt đối không dùng thuốc hóa học, đặc biệt giai đoạn nuôi trái, để đảm bảo an toàn thực phẩm.

Quản lý dinh dưỡng cho dưa lưới

Dưa lưới cần đầy đủ dinh dưỡng khoáng như N, P, K, Ca, Mg và vi lượng.

Công thức dinh dưỡng tham khảo:

Phân bón thường dùng: NPK hòa tan, canxi nitrat, magiê sulfat, phân cá hoặc chế phẩm vi sinh Sumagrow giúp tăng độ bền giá thể và cải tạo rễ.

Thu hoạch và bảo quản dưa lưới

Thời gian thu hoạch:

• Từ 70-80 ngày sau khi gieo.
• Quan sát khi vân lưới nổi rõ, cuống nứt nhẹ, hương thơm đậm là lúc thu tốt nhất.

Cách thu:

• Dùng kéo sắc cắt cuống, tránh dập trái.
• Đặt nhẹ vào thùng xốp hoặc rổ có lót mút mềm.

Bảo quản:

• Bảo quản ở nhiệt độ 10-15°C, độ ẩm 85-90%.
• Dưa giữ được 10-15 ngày vẫn ngọt giòn và thơm.

Trồng dưa lưới trong nhà màng: Năng suất và hiệu quả kinh tế cao

Một vụ dưa lưới trồng trong nhà màng đạt năng suất trung bình 2,5-3,5 kg/m², tương đương 25-35 tấn/ha.
Giá bán trung bình 30.000-45.000 đồng/kg, lợi nhuận có thể đạt 200–300 triệu đồng/1.000 m²/vụ, cao gấp 5-7 lần trồng rau màu truyền thống.

Nhờ sản xuất an toàn, sản phẩm dưa lưới nhà màng còn được tiêu thụ mạnh tại các siêu thị, cửa hàng nông sản sạch, hoặc xuất khẩu sang thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore.

Mô hình nhà màng trồng dưa lưới không chỉ giúp kiểm soát môi trường trồng trọt mà còn mang lại năng suất và chất lượng vượt trội. Quy trình kỹ thuật từ chọn giống, giá thể, dinh dưỡng đến thụ phấn và thu hoạch đều cần tuân thủ nghiêm ngặt để đạt hiệu quả tối ưu.

Với sự đầu tư đúng hướng, người trồng có thể thu được những trái dưa lưới ngọt thanh, giòn thơm, an toàn cho sức khỏe, đồng thời mở ra hướng đi bền vững cho nền nông nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam.

Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Xuân Nông qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:

- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

- Website: https://xuannong.vn/

- Hotline: 0901 087 973

- Zalo: 0889 008 222