Húng quế không chỉ là loại rau gia vị dân dã gắn liền với bữa cơm Việt mà còn là một vị thuốc quý trong Đông y, dễ trồng, dễ chăm và đặc biệt phù hợp với không gian nhỏ hẹp tại các khu phố, chung cư. Nếu bà con đang tìm một loại rau vừa sạch, vừa thơm, vừa có giá trị sức khỏe thì húng quế chính là lựa chọn không thể bỏ qua!
Cây húng quế là cây gì?
Húng quế (Ocimum basilicum) thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae), là cây thảo sống hằng năm, thân có lông, cao khoảng 40–60cm. Lá mọc đối, có mùi thơm đặc trưng. Khi ra hoa, cây cho hoa màu tím hoặc trắng nhạt, cụm hoa hình chùy ở đầu ngọn.
Đây là loại rau thơm phổ biến ở khắp các vùng quê Việt Nam. Có thể ăn sống, nấu canh, kho cá, làm gỏi, hay xào đều rất dậy mùi. Đặc biệt, cây húng quế cực kỳ dễ trồng và nhanh thu hoạch, rất phù hợp với người mới bắt đầu. Mùi húng quế thơm nồng, quyện vào nồi canh cá nóng hổi, ăn một miếng mà nhớ hoài cả tuổi thơ miền quê...
Công dụng của húng quế
Không chỉ giúp tăng hương vị món ăn, húng quế còn là dược liệu thiên nhiên rất tốt cho sức khỏe:
Tác dụng về sức khỏe
Kháng khuẩn – chống viêm: Dầu húng quế có khả năng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn gây hại trong đường ruột và hô hấp.
Giảm ho – long đờm: Dùng lá húng quế tươi nấu nước uống hoặc giã lấy nước nhỏ mũi giúp giảm nghẹt mũi, ho.
Hỗ trợ tiêu hóa: Dùng húng quế sau bữa ăn giúp giảm đầy bụng, khó tiêu.
Chống oxy hóa – tăng đề kháng: Tinh dầu trong húng quế chứa eugenol, linalool có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do.
Ổn định đường huyết: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng chiết xuất từ lá húng quế giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Tác dụng trong đời sống
Khử mùi: Lá húng quế có thể đặt trong tủ lạnh hoặc nhà bếp để khử mùi tanh.
Đuổi côn trùng: Trồng quanh nhà giúp xua đuổi muỗi, kiến.
Dưỡng da – trị mụn: Dân gian thường giã lá húng quế đắp lên mụn viêm để làm dịu.
Thật bất ngờ! Một nắm húng quế mà giá trị chẳng thua gì thảo dược quý!
Chuẩn bị trồng húng quế tại nhà
Chọn hạt giống
Ưu tiên hạt giống F1 từ các thương hiệu uy tín, tỉ lệ nảy mầm cao.
Có thể chọn loại húng quế xanh, húng quế tím tùy sở thích hương vị.
Chọn đất và vật dụng
Dùng đất sạch hữu cơ hoặc đất thịt pha cát, trộn phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa (tỉ lệ 6:3:1).
Sử dụng chậu nhựa đảm bảo có lỗ thoát nước tốt.
Vị trí trồng
Ưa nắng, thoáng gió.
Đặt ở ban công, sân thượng, cửa sổ nhiều ánh sáng tự nhiên.
Không cần vườn đâu bà con ơi, chỉ cần cái chậu nhỏ, có nắng – thế là đủ “nơi cư trú lý tưởng” cho húng quế rồi đó!
Xử lý hạt giống và gieo trồng đúng kỹ thuật
Ngâm và ủ hạt
Ngâm hạt trong nước ấm (tỉ lệ 2 sôi – 3 lạnh) khoảng 4–6 giờ.
Sau đó ủ trong khăn ẩm 8–12 tiếng, để nơi mát – hạt nứt nanh là đạt.
Gieo hạt
Gieo đều hạt lên mặt đất, không rải quá dày.
Phủ lớp đất mỏng khoảng 0.5cm.
Dùng bình phun sương tưới nhẹ, tránh trôi hạt.
Điều kiện nảy mầm
Nhiệt độ lý tưởng: 25–32°C.
Hạt nảy sau 3–5 ngày. Giai đoạn này không để ánh nắng trực tiếp quá gắt. Chăm chút một chút, rồi tự nhiên thấy cả ban công rợp xanh, thơm phức mùi quê nhà!
Chăm sóc húng quế phát triển tốt
Tưới nước
Tưới sáng sớm và chiều mát, bằng bình phun hoặc tưới nhẹ quanh gốc.
Tránh tưới vào ban trưa hoặc tưới quá nhiều gây úng rễ.
Bón phân
Sau 10–15 ngày, bón phân loãng: dịch chuối, phân cá, phân trùn quế hoặc NPK 15-15-15 (pha loãng 1g/lít).
Bón định kỳ mỗi 7–10 ngày/lần.
Tỉa cây và bấm ngọn
Khi cây cao 10–15cm thì bấm ngọn lần đầu.
Cây sẽ ra nhiều nhánh, tăng năng suất lá.
Nhổ tỉa bớt cây yếu để cây khỏe phát triển đều.
Cây húng quế cũng “ưa được quan tâm”, càng chăm kỹ càng ra lá đều, mướt rượt luôn đó chị! Phòng trừ sâu bệnh hiệu quả
Sâu bệnh thường gặp
Rệp sáp, bọ nhảy: gây xoăn lá, lỗ thủng.
Nấm thối gốc: do úng nước hoặc đất bẩn.
Biện pháp phòng ngừa
Không để đất ẩm ướt lâu ngày. Xịt tỏi – ớt – gừng ngâm rượu mỗi tuần 1 lần.
Trồng xen tía tô, rau răm để đuổi côn trùng.
Nếu cần, có thể sử dụng chế phẩm sinh học Neem Chito, Nano Bạc, Radiant.
Trồng tại nhà thì ưu tiên sinh học, sạch từ gốc đến ngọn bà con ạ!
Thu hoạch và bảo quản húng quế
Thời điểm thu hoạch
Sau 25–30 ngày có thể thu lần đầu. Nên thu vào sáng sớm, lúc cây còn đủ độ tươi.
Cách thu hoạch
Cắt từng ngọn cách gốc 7–10cm. Không cắt trụi toàn bộ, để cây tiếp tục ra nhánh mới. Có thể thu liên tục trong 2–3 tháng.
Bảo quản sau thu
Bọc lá húng quế bằng khăn giấy khô, cho vào túi zip hoặc hộp, để ngăn mát 3–5 ngày. Không nên rửa trước khi bảo quản. Hái bó húng quế tươi từ ban công, bỏ vào nồi nước luộc thịt – nghe mùi thôi là bụng đã réo rồi!
Giải đáp thắc mắc thường gặp khi trồng rau húng quế từ hạt giống
Trồng húng quế có cần ánh nắng nhiều không?
Cần ít nhất 4–6 giờ nắng mỗi ngày. Thiếu nắng cây yếu, lá nhỏ, ít thơm.
Cây húng quế còi cọc, lá vàng, phải làm sao?
Có thể do đất thiếu dinh dưỡng hoặc úng nước. Ncên bón phân hữu cơ và cải tạo đất cho tơi xốp hơn.
Cây húng quế già thì làm gì?
Sau 3 tháng, nên để một vài cây ra hoa lấy hạt, còn lại nhổ bỏ và trồng lứa mới để đảm bảo chất lượng.
Trồng húng quế từ hạt giống tại nhà là một cách tuyệt vời để chủ động nguồn rau sạch, bảo vệ sức khỏe và tận hưởng thú vui chăm sóc cây cối ngay trong không gian nhỏ bé. Dù bà con là người mới bắt đầu hay đã quen việc trồng trọt, chỉ cần làm đúng kỹ thuật là húng quế sẽ xanh mướt, lá thơm nồng, thu hái đều đều quanh năm.
Xem thêm:
5 cách xử lý hạt giống giúp tăng tỉ lệ nảy mầm đến 95%
Nơi bán hạt giống chất lượng cao, tỷ lệ nảy mầm tốt
Các loại hạt giống rau, hoa, quả năng suất cao