Nhiều người mua hạt cà chua về gieo mãi không lên, cây thì èo uột, sâu bệnh tấn công liên miên. Đừng lo! Trong bài viết này, Nông nghiệp shop sẽ hướng dẫn từng bước kỹ thuật trồng cà chua bằng hạt giống từ khâu chọn giống đến chăm sóc, để cây vừa khỏe, vừa sai trái như ý. Có khi chỉ vài chậu thôi mà ăn quanh năm không hết!
Lợi ích và tiềm năng khi trồng cà chua tại nhà
Cung cấp rau sạch, an toàn cho bữa ăn gia đình
Trồng cà chua tại nhà giúp bà con kiểm soát được hoàn toàn nguồn gốc sản phẩm, không hóa chất, không thuốc tăng trưởng. Vườn rau sân thượng hay ban công có thêm vài cây cà chua là vừa đẹp mắt, vừa tiện lợi mỗi khi vào bếp.
Giá trị dinh dưỡng cao
Cà chua chứa nhiều lycopene – chất chống oxy hóa mạnh, giúp phòng ngừa ung thư và làm đẹp da. Ngoài ra, còn giàu vitamin A, C, K, kali và các axit hữu cơ giúp tăng cường sức đề kháng. Thật đúng là “nhỏ mà có võ”!
Dễ trồng, nhanh cho thu hoạch
Chỉ sau 60–70 ngày gieo, cây đã có thể cho lứa trái đầu tiên. Nếu chăm tốt, một cây có thể cho tới 3–4kg trái/chu kỳ. Vừa tiết kiệm chi phí, vừa có thú vui làm vườn mỗi ngày – quá tuyệt vời luôn!
2. Chọn giống và chuẩn bị dụng cụ trồng
Lựa chọn giống cà chua phù hợp
Nên chọn hạt giống cà chua có khả năng kháng sâu bệnh tốt, cho năng suất cao. Một số giống cà chua phổ biến:
- Cà chua bi (ngọt, dễ trồng, sai trái)
- Cà chua thân cao trái lớn (trồng giàn, cho trái to)
- Cà chua lùn (thấp cây) (phù hợp ban công, chậu nhỏ)
Chuẩn bị khay ươm hoặc thùng trồng
Nếu trồng với số lượng nhỏ, có thể dùng ly giấy, khay ươm hoặc hộp nhựa đục lỗ để gieo hạt. Khi cây được 3–4 lá thật thì đem trồng vào chậu lớn, thùng xốp, hoặc đất vườn. Đảm bảo dụng cụ sạch, có lỗ thoát nước tốt để rễ phát triển khỏe.
Chuẩn bị đất trồng
Đất nên tơi xốp, thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng. Có thể phối trộn theo công thức: đất thịt + tro trấu + phân trùn quế + xơ dừa (tỷ lệ 4:2:2:2). Trước khi trồng, nên xử lý đất bằng vôi bột để khử khuẩn, diệt nấm.
3. Kỹ thuật ươm hạt giống cà chua đúng cách
Ngâm và ủ hạt giúp nảy mầm nhanh
Hạt cà chua nên được ngâm nước ấm 40–45°C trong khoảng 4–6 tiếng. Sau đó vớt ra, dùng khăn ẩm bọc lại rồi ủ nơi kín, ấm trong 1–2 ngày. Khi hạt nứt nanh là có thể đem gieo – lúc này tỷ lệ nảy mầm đạt trên 90%, cực kỳ hiệu quả.
Gieo hạt vào khay hoặc đất
Dùng khay ươm hoặc bầu đất nhỏ, gieo mỗi hốc 1–2 hạt, phủ lớp đất mỏng khoảng 0.5cm. Tưới phun sương nhẹ nhàng để giữ ẩm, đặt ở nơi có ánh sáng nhẹ, tránh mưa lớn. Sau 5–7 ngày, hạt sẽ bắt đầu nảy mầm và cho cây con xanh mướt.
Chăm sóc cây con đúng kỹ thuật
Khi cây con cao khoảng 10–15cm, có 3–4 lá thật thì có thể chuyển trồng ra chậu hoặc đất vườn. Trước khi trồng, nên ngắt bỏ lá mầm và bón một ít phân trùn quế vào hố để cây bén rễ nhanh hơn. Lưu ý che nắng nhẹ vài ngày đầu sau khi cấy ra đất.
4. Kỹ thuật trồng cà chua để cây khỏe, ra trái đều
Trồng đúng mật độ và khoảng cách
Khoảng cách giữa các cây là 40–50cm, giữa các hàng là 60–70cm. Trồng thưa để cây nhận đủ ánh sáng, không bị tù bí gây nấm bệnh. Nếu trồng chậu, mỗi chậu chỉ nên trồng 1 cây để rễ phát triển tốt và không cạnh tranh dinh dưỡng.
Làm giàn hoặc cắm cọc cố định cây
Cà chua là loại thân mềm, rất dễ đổ ngã khi mang nhiều trái. Khi cây cao khoảng 30cm, cần cắm cọc hoặc làm giàn chữ A, chữ T để nâng đỡ. Việc này không chỉ giúp cây đứng vững mà còn giúp trái không tiếp xúc đất, giảm nguy cơ nấm bệnh.
Tưới nước và giữ ẩm hợp lý
Tưới nước đều đặn mỗi ngày vào sáng sớm hoặc chiều mát. Giai đoạn ra hoa – đậu trái cần nhiều nước hơn, nhưng tuyệt đối tránh tưới lên hoa, dễ làm rụng. Có thể phủ rơm hoặc mùn xơ dừa dưới gốc để giữ ẩm, hạn chế cỏ dại.
5. Bón phân và chăm sóc giúp cây sai trái
Bón phân đúng giai đoạn sinh trưởng
- Bón lót: Trước khi trồng, trộn phân trùn quế, phân bò hoai với đất trồng.
- Bón thúc lần 1: 10–15 ngày sau trồng, dùng NPK 16-16-8 hoặc dịch chuối.
- Bón thúc lần 2: Khi cây chuẩn bị ra hoa, tăng cường phân có hàm lượng kali cao.
Cắt tỉa lá và chồi nách đúng lúc
Loại bỏ lá già, lá vàng ở gốc và các chồi mọc ở kẽ lá để cây tập trung nuôi trái. Việc tỉa lá còn giúp vườn thông thoáng, hạn chế sâu bệnh và tăng khả năng quang hợp.
Lưu ý: Không nên tỉa quá nhiều cùng lúc, cây dễ bị sốc.
Kích thích đậu trái bằng biện pháp sinh học
Có thể dùng dịch chuối, dịch đậu tương, phân cá ngâm để tưới định kỳ giúp cây ra hoa đều và đậu trái cao. Ngoài ra, nếu trồng ở nơi ít ong bướm, có thể rung nhẹ cành lúc sáng sớm để hỗ trợ thụ phấn. Chịu khó một chút thôi là thấy cây “đẻ” trái mỏi tay luôn!
6. Phòng trừ sâu bệnh hiệu quả cho cà chua
Những bệnh thường gặp
Cà chua thường bị bệnh sương mai, héo rũ vi khuẩn, thối trái, đốm lá hoặc bọ trĩ phá hoại. Các bệnh này thường bùng phát trong điều kiện ẩm thấp, thiếu nắng và vườn trồng dày.
Biện pháp phòng bệnh bền vững
Giữ vườn thông thoáng, thoát nước tốt và luân canh sau mỗi vụ. Sử dụng chế phẩm sinh học như Trichoderma hoặc nước thảo mộc (gừng, tỏi, ớt) để phòng trừ bệnh sớm. Cây cà chua khỏe thì ít bị bệnh hơn nhiều – nên từ khâu gieo ươm đã phải kỹ càng.
Hạn chế tối đa thuốc hóa học
Nếu cần xử lý sâu bệnh, chỉ dùng thuốc sinh học, tuyệt đối không lạm dụng thuốc BVTV. Đặc biệt, trước thu hoạch ít nhất 10 ngày phải ngưng sử dụng mọi loại thuốc để đảm bảo an toàn cho người dùng. Cà chua nhà trồng là để an tâm, nên đừng đánh đổi bằng hóa chất nhé!
7. Thu hoạch và bảo quản cà chua sau khi hái
Thời điểm thu hoạch phù hợp
Sau khoảng 60–70 ngày trồng, trái sẽ bắt đầu chín. Nên thu hái khi trái chín đỏ vừa, cứng tay, vỏ bóng mịn. Không nên để quá chín mới hái vì trái sẽ dễ dập, nhanh hư và khó bảo quản.
Cách hái để không làm hư cây
Dùng tay giữ cành và vặn nhẹ trái theo chiều thuận, hoặc dùng kéo cắt cả cuống. Hạn chế làm gãy cành hay rách thân cây vì sẽ tạo vết thương, dễ bị nấm xâm nhập.
Bảo quản cà chua được lâu
Sau khi hái, để trái trong rổ thoáng, không chồng quá cao. Nếu chưa ăn ngay, có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh từ 5–7 ngày. Trái chín nên được dùng sớm để giữ trọn hương vị.
Câu hỏi thường gặp khi trồng cà chua bằng hạt giống
1. Trồng cà chua vào mùa nào là tốt nhất?
→ Thời vụ tốt nhất là mùa khô: từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau. Tuy nhiên, có thể trồng quanh năm nếu kiểm soát nước tưới và sâu bệnh tốt.
2. Cà chua có thể trồng ở ban công được không?
→ Được chứ! Chỉ cần đủ nắng 5–6 giờ/ngày, chậu có lỗ thoát nước và đất đủ dinh dưỡng là trồng thoải mái.
3. Bao lâu thì cà chua ra hoa, kết trái?
→ Tùy giống, thường khoảng 35–45 ngày cây sẽ bắt đầu ra hoa, và 60–70 ngày cho trái chín đầu tiên.
4. Trái cà chua bị thối cuống là do đâu?
→ Do thiếu canxi, tưới không đều hoặc bị bệnh nấm tấn công. Cần bổ sung phân canxi và giữ ẩm ổn định.
5. Một cây cà chua cho bao nhiêu trái?
→ Nếu chăm tốt, mỗi cây có thể cho từ 2–4kg trái trong vòng 2 tháng thu hoạch liên tục.
Trồng cà chua bằng hạt giống không hề khó, chỉ cần nắm vững kỹ thuật là đã có thể sở hữu một vườn cà chua xanh tốt, trái đỏ rực quanh năm. Từ chọn giống, xử lý hạt, chăm sóc cây non đến bón phân, làm giàn – mỗi bước đều góp phần quan trọng giúp cây khỏe và sai trái. Bà con và chị em nội trợ yêu trồng trọt đừng ngại bắt tay vào làm, vì chỉ vài chậu cà chua thôi cũng đủ làm vườn nhà thêm sinh động và bữa ăn thêm ngon lành!
