Ngò rí (rau mùi) là loại rau gia vị quen thuộc, dễ trồng, dễ chăm, lại thơm nức mũi. Tuy nhiên, không ít người trồng tại nhà lại than trời vì hạt không nảy mầm, cây mọc thưa thớt, lên không đều.
Nông nghiệp shop sẽ hướng dẫn bạn từng bước cụ thể cách gieo hạt giống ngò rí đơn nảy mầm nhanh, lên đều tăm tắp để bà con có thể tự tay gieo trồng thành công từ lần đầu tiên.
1. Đặc điểm sinh học của cây ngò rí
Ngò rí là cây gì?
Ngò rí thuộc họ Hoa tán (Apiaceae), tên khoa học là Coriandrum sativum L.. Cây có thân mảnh, cao khoảng 20-50cm, lá xẻ thùy, hoa nhỏ màu trắng nhạt và có mùi thơm đặc trưng. Toàn thân cây đều có thể sử dụng làm rau gia vị, cả lá, thân, hoa và hạt.
Đặc điểm của ngò rí
Ngò rí là cây ưa sáng, sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu mát mẻ, độ ẩm trung bình. Chu kỳ sinh trưởng ngắn, chỉ khoảng 30–40 ngày là có thể thu hoạch. Tuy nhiên, cây dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao và độ ẩm quá thấp hoặc quá cao.
2. Chuẩn bị trước khi gieo hạt ngò rí
Chọn giống ngò rí chất lượng
Chọn hạt giống ngò rí sạch bệnh, tỉ lệ nảy mầm cao, rõ nguồn gốc.
- Nên ưu tiên giống F1 (lai) có khả năng chống chịu tốt, cho lá mượt, đậm mùi, lá nhỏ dễ tiêu thụ.
- Tránh mua hạt giống quá cũ hoặc bị ẩm mốc, vì hạt ngò rí có vỏ cứng, dễ mất sức nảy mầm nếu để lâu.
Dụng cụ và đất trồng ngò rí
- Dụng cụ: khay ươm, chậu nhỏ, thùng xốp, hoặc trực tiếp lên luống đất ngoài vườn.
- Đất trồng: nên chọn đất thịt nhẹ pha cát, đất phù sa tơi xốp, thoát nước tốt.
Trộn thêm phân trùn quế, phân hữu cơ hoai mục, xơ dừa để tăng độ tơi và dinh dưỡng.
3. Cách xử lý hạt giống ngò rí trước khi gieo
Hạt ngò rí có lớp vỏ khá dày và cứng, nếu gieo trực tiếp, tỉ lệ nảy mầm thường thấp và không đều.
Làm nứt vỏ hạt (bắt buộc)
- Dùng chày nhỏ hoặc lăn hạt bằng chai thủy tinh để tách nhẹ hạt thành 2 mảnh, không nghiền nát.
- Bước này giúp hạt hút nước nhanh hơn, dễ nảy mầm hơn.
Ngâm ủ hạt giống ngò rí
- Ngâm hạt đã tách với nước ấm 40–50°C (2 sôi – 3 lạnh) trong khoảng 4 đến 6 tiếng.
- Sau đó ủ hạt vào khăn vải hoặc khăn giấy ẩm trong vòng 12 đến 24 giờ.
- Đặt khăn vào hộp nhựa kín, giữ ở nơi ấm áp, thoáng khí, tránh gió trực tiếp.
4. Cách gieo hạt ngò rí lên đều tăm tắp
Gieo hạt giống ngò rí đúng cách
- Sau khi ủ, chọn những hạt đã nứt nanh đem gieo lên mặt đất đã làm tơi.
- Gieo đều tay theo hàng hoặc rải đều mặt khay. Không nên gieo quá dày để tránh cây bị chen lấn, khó phát triển.
- Phủ một lớp đất mịn hoặc tro trấu mỏng lên hạt. Dày khoảng 0,5cm là đủ.
- Dùng bình tưới phun sương tưới nhẹ để tạo ẩm cho hạt mà không làm trôi đất.
Điều kiện nảy mầm lý tưởng
Nhiệt độ thích hợp từ 20 đến 30°C.
Đặt khay gieo nơi có ánh sáng nhẹ, thoáng khí.
Duy trì độ ẩm đất từ 65 đến 75%, không để đất quá khô hoặc quá ướt.
Hạt sẽ nảy mầm sau 5–7 ngày. Khi cây cao 5–7cm thì tỉa thưa để các cây còn lại phát triển mạnh.
5. Kỹ thuật chăm sóc cây ngò rí sau khi nảy mầm
Tưới nước
- Tưới nước mỗi ngày 1 đến 2 lần bằng bình phun nhẹ.
- Vào mùa mưa, giảm số lần tưới và tránh úng nước.
- Khi cây phát triển ổn định, chỉ cần tưới giữ ẩm nhẹ vào buổi sáng.
Bón phân
- Bón thúc lần 1 sau khi cây lên đều và ổn định (khoảng 10 ngày sau khi gieo).
- Sử dụng phân trùn quế pha loãng, dịch chuối, hoặc phân cá sinh học.
- Lặp lại việc bón phân 10–12 ngày/lần cho đến khi gần thu hoạch.
Làm cỏ và tỉa ngò rí
Thường xuyên làm sạch cỏ dại xung quanh cây, giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Tỉa cây con bị yếu hoặc mọc chen chúc để tạo khoảng cách 5–7cm giữa các cây.
6. Thu hoạch và bảo quản ngò rí
Khi nào thu hoạch?
Sau khoảng 30 đến 35 ngày, khi cây cao 15–20cm, lá xanh mướt, thân cứng cáp là có thể thu hoạch.
Cắt sát gốc hoặc nhổ cả cây, rũ sạch đất, có thể rửa sạch để sử dụng hoặc đóng gói.
Cách thu hoạch để cây mọc lại
Nếu chỉ cắt phần thân trên và để lại gốc 2–3cm, cây có thể mọc mầm mới lần 2. Tuy nhiên, chất lượng mùi vị thường giảm so với lần đầu.
Bảo quản ngò rí
Sau khi thu, nên rửa sạch, để ráo, rồi gói vào giấy thấm hoặc khăn giấy khô, bỏ vào hộp kín, cất trong ngăn mát tủ lạnh.
Có thể bảo quản tươi được 4–5 ngày, hoặc cắt nhỏ cấp đông để dùng dần.
7. Những lưu ý quan trọng giúp ngò rí nảy mầm nhanh và đều
- Không gieo hạt chưa tách vỏ, vì dễ nảy chậm, nảy không đều.
- Không ngâm hạt quá lâu, tránh bị sình hoặc thối mầm.
- Đất quá cứng hoặc bón nhiều phân ngay từ đầu dễ làm cây bị sót, thối rễ.
- Không để đất khô nứt mặt trong những ngày đầu, vì dễ làm hạt bị khô chết.
- Tránh ánh nắng trực tiếp sau gieo trong 3–5 ngày đầu, sau đó tăng dần ánh sáng để cây khỏe, không bị lốp.
8. Những câu hỏi thường gặp trồng hạt giống ngò rí
Ngò rí có thể trồng trong chậu nhỏ hay không?
Hoàn toàn có thể. Chỉ cần chậu cao từ 15cm trở lên, có lỗ thoát nước, là đã đủ điều kiện trồng ngò rí tại ban công hoặc bệ cửa sổ.
Bao lâu thì ngò rí nảy mầm sau khi gieo?
Nếu xử lý đúng kỹ thuật (làm nứt vỏ và ủ trước), hạt ngò rí sẽ nảy mầm trong khoảng 5 đến 7 ngày.
Tại sao cây ngò rí mọc không đều, chỗ thưa chỗ dày?
Nguyên nhân thường do hạt không được tách vỏ, đất gieo bị lèn cứng, hoặc tưới không đều khiến một số vùng đất khô hơn nơi khác.
Ngò rí có thể trồng quanh năm không?
Có thể trồng quanh năm, nhưng lý tưởng nhất là vào mùa khô, thời tiết mát mẻ, từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau.
Có nên dùng phân hóa học để trồng ngò rí tại nhà?
Không nên. Ưu tiên dùng phân hữu cơ, sinh học để đảm bảo an toàn và mùi vị thơm tự nhiên của ngò rí.
Trồng ngò rí không khó, chỉ cần làm đúng từ bước xử lý hạt giống đến chăm sóc ban đầu là cây sẽ nảy mầm nhanh, lên đều, xanh mướt như mơ. Không chỉ tiết kiệm chi phí, trồng rau tại nhà còn mang lại cảm giác thư giãn, an toàn.
